فوائد مختارة من مجموع الفتاوى لشيخ الإسلام ابن تيمية رحمه الله

إنضم
18/04/2012
المشاركات
3,483
مستوى التفاعل
0
النقاط
36
الإقامة
جدة
فوائد مختارة

[FONT=&quot]من مجموع الفتاوى
لشيخ الإسلام ابن تيمية

[/FONT]

رحمه الله
[FONT=&quot]
[/FONT]
بسم الله الرحـمن الرحيم


الحمد لله رب العالمين والصلاة والسلام على نبينا محمد وعلى آله وصحبــه أجمعين

أما بعد


فهذه فوائد مختارة من مجموع الفتاوى
لشيخ الإسلام ابن تيمية رحمه الله


وهذه الفوائد تتضمـن فوائد لجميع المجلدات ( 1 – 35 ) .


أسأل الله أن يرزقنا حسن النيات
وصلاح الظاهر والباطن


وصلى الله على نبينا محمد


بقلم


سليمان بن محمد اللهيميد

السعودية – رفحاء

أتشرف بزيارة موقعي على الإنترنت
مجلة رياض المتقين




www.almotaqeen.net


http://www.saaid.net/book/open.php?cat=8&book=5270


================

[FONT=&quot] * [/FONT]قال تعالى :
( واذكرن ما يتلى في بيوتكن من آيات الله والحكمة )

قال غير واحد من العلماء
منهم يحيي بن أبي كثير وقتادة والشافعي وغيرهم
[ الحكمة ] هي السنة ،
لأن الله أمر أزواج نبيه
أن يذكرن ما يتلى في بيوتهن من الكتاب والحكمة ،
[ والكتاب ] القرآن .

1 / 6 .

 
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT]من كان مخلصاً في أعمال الدين يعملها لله ،
كان من أولياء الله المتقين ،
أهل النعيـم المقيم ،

كما قال تعالى
( ألا إن أولياء الله
لا خوف عليهم ولا هم يحزنون

الذين آمنوا وكانوا يتقون )

[/FONT]. 1 / 8 .
 
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT]عذاب الحجاب أعظم أنواع العذاب ، [/FONT]
ولذة النظر إلى وجهه
أعلى اللذات
.

[FONT=&quot]
[/FONT]
[FONT=&quot] 1 / 27 [/FONT][FONT=&quot].[/FONT]
 
[FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT]كل من أحب شيئاً لغير الله
فلا بد أن يضره محبوبه ،
ويكون ذلك سبباً لعذابه ،

ولهذا كان الذين يكنزون الذهب والفضة
ولا ينفقونها في سبيل الله ،
يمثل لأحدهم كنزه يوم القيامة
شجاع أقرع يأخـذ بلهزمتيه
يقول :
أنا كنزك أنا مالك .
[/FONT]
[FONT=&quot]
[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]1 / 28 [/FONT][FONT=&quot].[/FONT]
 
[FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]*[/FONT][/FONT] [/FONT]كلما كان العبد أذلَّ لله
وأعظم افتقاراً إليه وخضوعاً له :
كان أقرب إليه ،
وأعزَّ له ،
وأعظم لقدره ،

فأسعد الخلق :
أعظمهم عبودية لله
.

1 / 39.
 
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT][/FONT][/FONT] [/FONT]أعظم ما يكون العبد قدراً وحرمة عند الخلق :
إذا لم يحتج إليهم بوجه من الوجوه .

كما قيل :

احتج إلى من شئت تكن أسيره ،
واستغن عمن شئت تكن نظيره ،
وأحسن إلى من شئت تكن أميره ،
ومتى احتجت إليهم – ولو في شربة ماء
نقص قدرك عندهم بقدر حاجتك إليهم ،

وهذا من حكمة الله ورحمته ،
ليكـون الدين كله لله ،
ولا يشرك به شيئاً
[FONT=&quot].

[/FONT][FONT=&quot]1 / 39 .[/FONT]
 
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT][/FONT][/FONT]السعادة في معاملة الخلق :
أن تعاملهم لله ،
فترجو الله فيهم ولا ترجوهم في الله ،
وتخافه فيهم ولا تخافهم في الله ،
وتحسن إليهم رجاء ثواب الله لا لمكافتهم ،
وتكف عن ظلمهم خوفاً من الله لا منهم .

[/FONT] [/FONT][FONT=&quot]1 / 51 [/FONT]
 
[FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT]من طلب من العباد العوض
ثناء أو دعاء أو غير ذلك
لم يكن محسناً إليهم لله .

[/FONT][FONT=&quot]1 / 54 .[/FONT]
 
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT]من سره أن يكون أقوى الناس
فليتوكل على الله .
[/FONT]
[FONT=&quot]

[/FONT]
[FONT=&quot]1 / 55 .[/FONT]
 
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT] [/FONT]قال تعالى

( إِنَّمَا ذَلِكُمُ الشَّيْطَانُ يُخَوِّفُ أَوْلِيَاءَهُ )

أي يخوفكم بأوليائه ،

هذا هو الصـواب الذي عليه الجمهور
[FONT=&quot].

1 / 56 .

[/FONT]
 
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT]بعض الناس يقول
( يا رب إني أخافك وأخاف من لا يخافك )
فهذا كلام ساقط لا يجوز ،

بل على العبد أن
يخاف الله وحده
ولا يخاف أحداً ،
فإن من لا يخاف الله أذل من أن يُخَاف ،
فإنه ظالم وهو من
أولياء الشيطان ،
فالخوف منه قد نهى الله عنه .
[/FONT]
[FONT=&quot]
[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]1 / 58 .

[/FONT]
 
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT]لما أمرنا الله سبحانه :
أن نسأله في كل صلاة أن يهدينا الصراط المستقيم
صراط الذين أنعمت عليهم
من النبيين والصديقين والشهداء والصالحين ،
المغايرين للمغضوب عليهم وللضالين ،
كان ذلك مما يبين
أن العبد يُخاف عليه أن ينحرف إلى هذين الطريقين ،
وقد وقع ذلك
كما أخبر به النبي صلى الله عليه وسلم .
[/FONT][/FONT]
[FONT=&quot]
[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]1 / 56 .[/FONT]
 
[FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT]قال الفضيل :
( من عرف الناس استراح )

يريد – والله أعلم
أنهم لا ينفعون ولا يضرون .

[/FONT][FONT=&quot]1 / 93 [/FONT]
 
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT] [/FONT]الالتفات إلى الأسباب
شرك في التوحيد ،

ومحو الأسباب أن تكون أسباباً نقص في العقل ،
والإعراض عن الأسباب بالكليـة قدح في الشرع
[FONT=&quot].

1 / 131 .[/FONT]
 
[FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT]زيارة قبور المسلمين على قسمين :
فالزيارة الشرعية
أن يكون مقصود الزائر الدعاء للميت ،

وأما الزيارة البدعية
فهي التي يقصد بها أن يطلب من الميت الحوائج ،
أو يطلب منه الدعاء والشفاعة ،
أو يقصد الدعاء عند قبره
لظن القاصد أن ذلك أجوب للدعاء ،
فالزيارة على هذه الوجوه
كلها مبتدعة .
[/FONT]
[FONT=&quot]
[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]1 / 166 .[/FONT]
 
[FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT]وأما دعاء الرسول وطلب الحوائـج منه
وطلب شفاعته عند قبره أو بعد موته ،
فهذا لم يفعله أحد من السلف ،

ومعلوم أنه لو كان قصد الدعـاء عند القبر مشـروعاً
لفعله الصحابة والتابعون ،
وكذلك السـؤال به ،
فكيف بدعائه وسؤاله بعد موته ؟
[/FONT]
[FONT=&quot]
[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]1 / 233 .[/FONT]
 
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT]سؤال المخلوقين فيه ثلاث مفاسد : [/FONT]

مفسدة الافتقار إلى غير الله وهي نوع من الشرك ،

ومفسدة إيذاء المسؤول وهي نوع من ظلم الخلق ،

وفيه ذل لغير الله وهو ظلم للنفس ،

فهو مشتمل على أنواع الظلم الثلاثة .

[FONT=&quot]
[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]1 / 190 .[/FONT]
 
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT]أحاديث زيارة قبره صلى الله عليه وسلم
كلها ضعيفة
لا يعتمد على شيء منها في الدين ،

وأجود حديث فيها
[ من زارني بعد مماتي
فكأنما زارني في حياتي
]
فإن هذا كذبه ظاهر
مخالف لدين المسلمين .
[/FONT]
[FONT=&quot]

[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]1 / 234 [/FONT]
 
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT]ما يُروى عن الخليل لما أُلقي في المنجنيق
قال له جبريل : سلْ ،
قال : حسبي من سؤالي علمه بحالي
ليس له إسناد معروف
وهو باطل .

[/FONT][FONT=&quot]1 / 183 .[/FONT]
 
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT]وفي الصحيحين عن النبي صلى الله عليه وسلم
أنه قال
( يدخل من أمتي الجنة سبعون ألف بغير حساب ،
وقال :
هم الذين لا يسترقون ولا يكتوون
..... الحديث ،
وقد روي فيه ( ولا يرقون ) وهو غلط ،
فإن رقياهم لغيرهم ولأنفسهم حسنة ،

وكان النبي صلى الله عليه وسلم يرقي نفسه وغيره ،
ولم يكن يسترقي
[/FONT].
[FONT=&quot]
[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]1 / 182 [/FONT][FONT=&quot].[/FONT]
 
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT] [/FONT][FONT=&quot]وأما سؤال المخلوق المخلوق أن يقضي حاجة نفسه
أو يدعو له
فلم يؤمر به
بخلاف سؤال العلم .


[/FONT][FONT=&quot]1 / 185 [/FONT]
 
[FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT]وقال رحـمه الله :
ومن قال لغيره من الناس :
ادع لي – أو لنا –
وقصده أن ينتفع ذلك المأمور بالدعاء
وينتفع هو أيضاً بأمره
ويفعل ذلك المأمور به
كما يأمره بسائر فعل الخير
فهو مقتدٍ بالنبي صلى الله عليه وسلم ،

وأما إن لم يكن مقصوده إلا طلب حاجته
لم يقصد نفع ذلك والإحسان إليه ،
فهذا ليس من المقتدين بالرسول المؤتمين به في ذلك ،

بل هذا من السـؤال المرجـوح
الذي تـركه إلى الرغـبـة إلى الله ورسـوله
أفضل من الرغبة إلى المخلوق وسؤاله .

1 / 193 [/FONT]
 
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT]وأول من عُرِفَ أنه قسَّم الحديث ثلاثة أقسام :

صحيح ، وحسن ، وضعيف ،

هو أبو عيسى الترمذي في جامعه
[/FONT].
[FONT=&quot]

[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]1 / 252 [/FONT]
 
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT]كان أهل العلم لا يعتمدون على مجرد تصحيح الحاكم ،
وإن كان غالب ما يصححه فهو صحيح ،
لكن هو في المصححين
بمنزلة الثقة الذي يكثر غلطه
.

[FONT=&quot]

[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]1 / 255 .[/FONT]
 
[FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]*[/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT] [/FONT][FONT=&quot]قوله تعالى
( يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ حَسْبُكَ اللَّهُ
وَمَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ
)
أي هو وحده حسبك
وحسب من اتبعك من المؤمنين ،

هذا هو الصواب

الذي قاله جمهور السلف والخلف
.

[/FONT][FONT=&quot]1 / 293 .[/FONT]
 
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT]أول بدعة حدثت في الإسلام
بدعة الخوارج والشيعة ،
حدثتا في أثناء خلافة
أمير المؤمنين علي بن أبي طالب ،
فعاقب الطائفتين ،
أما الخوارج فقاتلوه فقتلهم ،
وأما الشيعة فحرق غاليتهم بالنار .
[/FONT]
[FONT=&quot]

[/FONT]
[FONT=&quot]3 / 279 .[/FONT]
 
[FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT]ثبت في صحيح مسلم
عن النبي صلى الله عليه وسلم
أنه قال :
( واعلموا أن أحداً منكم لن يرى ربه حتى يموت )

ولهذا اتفق سلف الأمة وأئمتها
على أن الله يُرى في الآخرة ،
وأنه لا يراه أحد في الدنيا بعينه

- وقال في موضع آخر :

وقد اتفق أئمة المسلمين
على أن أحداً من المؤمنين لا يرى الله بعينه في الدنيا ،

ولم يتنازعوا إلا في النبي صلى الله عليه وسلم خاصة
مع أن جـماهير الأئمة
على أنه لم يره بعينه في الدنيا
[/FONT].
[FONT=&quot]

[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]2 / 230 ، 235 . [/FONT]
 
[FONT=&quot] [/FONT]قد ذُكر عن آدم أبي البشر

أنه استـغفر ربه وتاب إليه ،


فاجتباه ربه فتاب عليه وهداه ،

فمن أذنب وتاب وندم فقد أشبه أباه ،

ومن أشبـه أباه فما ظلم .

[FONT=&quot]

[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]3 / 120 .[/FONT]
 
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT]اتفق العلماء على أنه لا يُشرَع تقبيل شيء من الأحجار
ولا استلامه – إلا الركنان اليمانيان

حتى مقام إبراهيم الذي بمكة
لا يُقبَّل ولا يتمسح به
[/FONT][FONT=&quot].

[/FONT][FONT=&quot]3 / 274 .[/FONT]
 
[FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT]ولهذا لما ذكر الله المسيح في القرآن
قال ( ابن مريم )
بخلاف سائر الأنبياء
وفي ذلك فائدتان :
إحداهما : بيان أنه مولود ،
والله لم يولد ،

والثانية : نسبته إلى مريم ،
بأنه ابنها ليس هو ابن الله .
[/FONT][/FONT]
[FONT=&quot]

[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]2 / 449 . [/FONT]
 
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]*[/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT] [/FONT]أحق الناس بأن تكون هي الفرقة الناجية
أهل الحديث والسنة ،
الذين ليس لهم متـبوع يتعصبون له
إلا رسول الله
صلى الله عليه وسلم
.

[FONT=&quot]

[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]3 / 347 .[/FONT]
 
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT] [/FONT]وأما كيف يحصل اليقين

فبثلاثة أشياء :

أحدها :

تدبر القرآن .

والثاني
:

تدبر الآيات التي يحدثها الله في الأنفس
والآيات التي تبين أنه حق .

الثالث :

العمل بموجب العلم .

[FONT=&quot]

[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]3 / 330 .

[/FONT]
 
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT] [/FONT]كل حديث فيه :

أن محمداً صلى الله عليه وسلم رأى ربه بعينه في الأرض ،

فهو كذب باتفاق المسلمين وعلمائهم ،

وهذا شيء لم يقله أحد من علماء المسلمين

ولا رواه أحد منهم ،

وقال رحمه الله :

وكذلك كل من ادعى أنه رأى ربه بعينه قبل الموت

فدعواه باطل

باتفاق أهل السنة والجماعة ،

لأنهم اتفقوا جميعهم

على أن أحداً من المؤمنين لا يرى ربه بعيني رأسه

حتى يموت .

[FONT=&quot]


[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]3 / 386 – 389 .

[/FONT]
 
[FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]*[/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT] [/FONT]الراد على أهل البدع مجاهد

حتى كان يحيى بن يحيى يقول :

الذب عن السُنَّة
أفضل من الجهاد .

[FONT=&quot]

[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]4 / 13 .[/FONT]
 
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT] [/FONT]ولهذا تجد اليهود يصممون ويصرون على باطلهم
لما في نفوسهم من الكبر والحسد والقسوة
وغير ذلك من الأهواء .

[FONT=&quot]

[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]4 / 30[/FONT][FONT=&quot] .[/FONT]
 
[FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT]وتجد عامة هؤلاء الخارجين
عن منهاج السلف
من المتكلمة والمتصوفة يعترفون بذلك ،
إما عند الموت وإما قبل الموت ،
والحكايات في هذا كثيرة معروفة ،

هذا أبو الحسن الأشعري
نشأ في الاعتزال أربعين عاماً يناظر عليه ،
ثم رجع عن ذلك وصرح بتضليل المعتزلة
وبالغ في الرد عليهم ،

وكذلك أبو عبد الله بن عمر الرازي
قال في كتابه الذي صنفه في أقسام اللذات :
لقد تأملت الطرق الكلامية والمناهج الفلسفية ،
فما رأيتها تشفي عليلاً ،
ولا تروي غليلاً ،
ورأيت أقرب الطرق
طريقة القرآن
.
[/FONT]

[FONT=&quot]
[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]4 / 72 .

[/FONT]
 
[FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]*[/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT] [/FONT]معلم الخير يستغفر له كل شيء
حتى الحيتان في البحر ،
والله وملائكته يصلون على معلم الناس الخير ،
لما في ذلك من عموم النفع لكل شيء ،

وعكسه كاتموا العلم ،
فإنهم يلعنهم الله ويلعنهـم اللاعنـون .

[FONT=&quot]
[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]4 / 42 [/FONT]
 
[FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT]أما قوله صلى الله عليه وسلم :
( كل مولود يولد على الفطرة )

الصواب أنها فطرة الله التي فطر الناس عليها ،
وهي فطرة الإسلام ،
وهي الفطرة التي فطرهم عليها يوم قال :

{
[/FONT] ألست بربكم قالوا بلى }[FONT=&quot]

وهي السلامة من الاعتقادات الباطلة ،
والقبول للعقائد الصحيحة
.


[/FONT][FONT=&quot]4 / 245 [/FONT]
 
[FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT]لم تكن عادة السلف
على عهد النبي صلى الله عليه وسلم وخلفائه الراشدين :
أن يعتادوا القيام كلما يرونه عليه السلام ،
كما يفعله كثير من الناس ،

بل قد قال أنس بن مالك :
لم يكن شخص أحب إليهم من النبي صلى الله عليه وسلم ،
وكانوا إذا رأوه لم يقوموا له ،
لما يعلمون من كراهته لذلك
،

ولكن ربما قاموا للقادم من مغيبه تلقياً له ،

كما روي عن النبي صلى الله عليه وسلم أنه قام لعكرمة ،
وقال للأنصار لما قدم سعد بن معاذ :
قوموا إلى سيدكم ،
وكان قد قدم ليحكم في بني قريظة
لأنهم نزلوا على حكمه ،

وأما القيام لمن يقدم من سفر ونحو ذلك تلقياً له فحسـن ،

وإذا كان من عادة الناس إكرام الجائي بالقيام
ولو تُرك لاعتقد أن ذلك لترك حقه أو قصد خفضه
ولم يعلم العادة للموافقة للسنة
فالأصلح أن يقام له ،
لأن ذلك أصلح لذات البين ،
وإزالة التباغض والشحنـاء

[/FONT] [/FONT][FONT=&quot]1 / 374 [/FONT]
 
[FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]*[/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT] [/FONT]قوله تعالى ( ليس كمثله شيء )
رد للتشبيه والتمثيل ،

وقوله ( وهو السميع العليـم )
رد للإلحاد والتعـطيل
.
[FONT=&quot]

[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]3 / 4 [/FONT]
 
[FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT]سئل عن خديجة وعائشة أيهما أفضل ؟

فأجاب :

بأن سبق خديجة وتأثيرها في أول الإسلام
ونصرها وقيامها في الدين
لم تشركها فيه عائشة
ولا غيرها من أمهات المؤمنين ،

وتأثير عائشـة في آخر الإسـلام
وحـمل الدين وتبليغه إلى الأمة
وإدراكها من العلم
ما لم تشركها فيه خديجة ولا غيرها .
[/FONT]
[FONT=&quot]

[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]4 / 393 . [/FONT]
 
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT]وأول من ابتدع القول بالعصمة لعلي
وبالنص عليه بالخلافة ،
هو رأس هؤلاء المنافقين عبد الله بن سبأ
الذي كان يهودياً فأظهر الإسلام
وأراد فساد دين الإسلام
كما أفسد بولص دين النصارى .
[/FONT]
[FONT=&quot]

[/FONT]
[FONT=&quot] 4 / 518 .[/FONT]
 
[FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT]وقد اتفق المسلمون على أنه

لا يشرع الطواف

إلا بالبيت المعمور
،

فلا يجوز
الطواف بصخرة بيت المقدس ،
ولا بحجرة النبي صلى الله عليه وسلم ،
ولا بالقبة في جبل عرفات ،

وكذلك اتفق المسلمون على أنه
لا يشرع الاستلام ولا التقبيل

إلا الركنين اليمانيين
،

فالحجر الأسود يستلم ويُقبَّل ،

واليماني يُستلم

وقد قيل إنه يُقبل وهو ضعيف ،

وأما غير ذلك

فلا يشرع استلامه ولا تقبيله

كجوانب البيت والركنين الشاميين

ومقام إبراهيم والصخرة

والحجرة النبوية

وسائر قبور الأنبياء والصالحين .
[/FONT]
[FONT=&quot]

[/FONT]
[FONT=&quot] 4 / 521 .[/FONT]
 
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]*[/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT] [/FONT]أول من حفظ عنه أنه قال هذه المقالة في الإسلام
أعني أن الله سبحانه وتعالى
ليس على العرش استوى ،
وأن معنى استوى استولى

هو الجعد بن درهم
وأخذها عنه الجهم بن صفوان ، وأظهرها
فنسبت مقالة الجهمية إليه .

[FONT=&quot]
[/FONT]
[FONT=&quot] 5 / 20 .[/FONT]
 
[FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT]المعية معيتان :

عامـة ، وخاصــة ،

فالأولى قوله تعالى

{ وهو معكم أينما كنتم } ،

والثانية قوله تعالى

{ إن الله مع الذين اتقوا والذين هم محسنون } .

[/FONT]
[FONT=&quot]
[/FONT]
[FONT=&quot] 5 / 122[/FONT]
 
[FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]*[/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT] [/FONT]كل من قال :

إن الله بذاته في كل مكان

فهو مخالف للكتاب والسنة

وإجماع سلف الأمة وأئمتها
،

مع مخالفته لما فطر الله عليه عباده ،

ولصريح المعقول وللأدلة الكثيرة .


[FONT=&quot]

[/FONT]
[FONT=&quot] 5 / 125 .[/FONT]
 
* قد ذكرنا في غير هذا الموضـع

ما قاله السلف في مثل ذلك :

مثل حماد بن زيد ، وإسحاق بن راهوية وغيرهما :

من أنه ينزل إلى سماء الدنيا ولا يخلو منه العرش ،

وبينا أن هذا هو الصواب ،

وإن كان طائفة ممن يدعي السنة

يظن خلو العرش منه ،

وطائفة تقف :

لا تقول يخلو ولا لا يخلو .

والصواب ما قاله السلف :

أنه ينزل ولا يخلو منه العرش .




5 / 131 .
 
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT]عمدتهم [ أي من قال استوى بمعنى استولى ]

البيت المشهور :

ثم استـوى بشر على العراق -- من غير سيف ولا دم مهراق ،

ولم يثبت نقل صحيح أنه شعر عربي

وكان غير واحد من أئمة اللغـة أنكروه ،

وقالوا :

إنه بيت مصنوع لا يُعرَف في اللغـة ،

وقد عـلم أنه لو احتـج بحديث رسـول الله

لاحتاج إلى صحته ،

فكيف ببيت من الشـعر لا يُعرَف إسناده ؟

[/FONT]
[FONT=&quot]
[/FONT]
[FONT=&quot]5 / 146 .

[/FONT]

 
* فإن قلت الذي ينزل مَلَك

[
أي في قوله صلى الله عليه وسلم :
ينزل ربنا كل ليلة إلى السماء الدنيا
]

هذا باطل من وجوه :

منها :

أن الملائكة لا تزال تنزل بالليل والنهار إلى الأرض ،

الوجه الثاني :

أنه قال فيه

[ من يسألني فأعطيه ؟

من يدعوني فأستجيب له ؟

من يستغفرني فأغفر له ؟ ] ،

وهذه العبارة لا يجوز

أن يقولها مَلَك عن الله .




5 / 371 .
 
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot][FONT=&quot]* [/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT]قوله تعالى [/FONT][FONT=&quot]{ لما خلقتُ بيديّ }

لا يجوز أن يراد به القدرة ،

لأن القدرة صفة واحدة ،

ولا يجوز أن يُعبَّر بالاثنين عن الواحد ،

ولا يجوز أن يراد به النعمة ،

لأن نِعم الله لا تحصى .
[/FONT]
[FONT=&quot]


[/FONT]
[FONT=&quot] 6 / 365 .[/FONT]
 
عودة
أعلى